Παρότι τα σκίτσα και τα κείμενά του αναφέρονται στην επικαιρότητα εκείνης της εποχής(της δεκαετίας του 60)διατηρούν διαχρονικά την αξία τους.Ως περιεχόμενο,ως ήθος πολιτικής κριτικής και σάτιρας και ως αισθητικό αποτέλεσμα.Είναι επίκαιρα,αλλ'όχι επικαιρικά.Σχολιάζουν την επικαιρότητα,αλλά δεν περιορίζονται από τη στιγμή της.
Σαρανταπέντε χρόνια μετά,τα κοινωνικά και πολιτικά συμφραζόμενα έχουν αλλάξει ριζικά.'Ίσως το μόνο που παραμένει,επιφανειακά,το ίδιο είναι το όνομα του πρωθυπουργού:Γ.Παπανδρέου.'Όλα έχουν αλλάξει αλλά ο Μπόστ παραμένει διαχρονική αξία.Οι χαρακτήρες των έργων του(ο Πειναλέον,η Απεργίτσα,η Μαμά Ελλάς)ανταποκρίνονται σε στερεότυπα της νεοελληνικής πραγματικότητας,που μπορεί να αλλάζουν μορφή,αλλά στην ουσία παραμένουν ισχυρά.Να τολμήσουμε έναν παραλληλισμό;σαν τον Καραγκιόζη!.
Ο αριστερός Μποστ στα σκίτσα του στη προδικτατορική εποχή δίνει έμφαση σε κοινωνικές πλευρές της πολιτικής ζωής.Παρά τις διαφορές ανάμεσα στις εποχές,οι χαρακτήρες που δημιούργησε εξακολουθούν να συγκινούν,ιδιαίτερα σήμερα,σε μέρες παρατεινόμενης οικονομικής και ηθικο-πολιτικής κρίσης.Μόνο που τώρα ολοένα και περισσότερο,ολοένα και περισσότεροι γίνονται μέρος της κρίσης...
Από τον Μποστ κρατάμε επίσης τη λαϊκότητα του έργου του!Τη λαϊκότητα,μια και ουδέποτε υπήρξε λαϊκιστής!
Ο Μποστ ευτύχησε να μεγαλουργήσει(και να ξεχωρίσει με την ιδιοτυπία του)μέσα σε μια μεγάλη γενιά γελοιογράφων.Αυτή η παράδοση συνεχίζεται,εμπλουτίζεται σήμερα,παρά την έκπτωση του γραπτού λόγου και την κρίση των εφημερίδων,παρά και την επιβολή του "πολιτισμού" της τηλεοπτικής εικόνας....
Πριν από πενήντα χρόνια και κάτι μήνες,στα τέλη Δεκεμβρίου 1959,ο Μέντης Μποσταντζόγλου(το πραγματικό του όνομα),κυκλοφόρησε το πρώτο του άλμπουμ,τα "Σκίτσα του Μποστ".Στο πρόλογο,που είχε τίτλο"Ολίγα δια την έκδοσίν μου",σημείωνε:"Λόγον οικονομικών δισχερειών απεφάσισα όπως εκδοθώ δια να γίνω κτήμα όλων των Ελλήνων,με την βεβεότιτα ότι θέλο ταχέως εξαντληθή".Ακολούθησαν δύο ακόμη συλλογές,στα τέλη του 1960 και του 1961,καθώς και μια μεταδικτατορική,με τα σκίτσα της περιόδου 1973-74.Αυτά τα λευκώματα πράγματι"εξαντλήθηκαν ταχέως",γνώρισαν αρκετές επανεκδόσεις,κυκλοφορούν ακόμα και είναι λίγο-πολύ γνωστά και στο σημερινό κοινό...
Στη πρώτη του συνεργασία με την εφημερίδα(Αυγή)στα τέλη του 1963,όταν έγραφε την αλησμόνητη"Αλληλογραφία με τον "Κόστα"(Καραμανλή),που εκδόθηκε και σε βιβλίο.
Τα σκίτσα της εφημερίδας δεν είναι και τόσο γνωστά όσο τα άλλα,αποτελούν όμως τον ελλείποντα κρίκο,το κομμάτι δηλαδή που λείπει για να συμπληρωθεί το Μποστικό πανόραμα της πρόσφατης ιστορίας μας.Φυσικά,οι συνήθεις ήρωες του Μποστ,ο Πειναλέον,η Απεργίτσα και η μαμά-Ελλάς,υπάρχουν και εδώ,αλλά αν τα σκίτσα της Καραμανλικής οχταετίας είχαν πολύ πλατύτερο αντιδεξιό χαρακτήρα και "αγιογραφούσαν" τον Γ.Παπανδρέου(ενώ βέβαια τα σκίτσα του 1973-74 ήταν αντιδικτατορικά),τα σκίτσα της εφημερίδας έχουν σαφέστερο αριστερό προσανατολισμό:ο ΠΕΙΝΑΛΕΩΝ δεν είναι πια απλώς αντικαραμανλικός,αλλά θέλει να γραφτεί στη Νεολαία Λαμπράκη!!!...
Η γλώσσα του Μποστ είναι γνωστή και αγαπημένη,με σήμα κατατεθέν τις δήθεν ανορθογραφίες,,που βέβαια δεν είναι τυχαίες..όταν ο Μποστ έγραφε "μυτέρα "δεν έχουμε απλή ανορθογραφία αλλά λογοπαίγνιο,ενώ οι "εκοφαντικοί"άθλοι γράφονται έτσι λόγω της ΕΚΟΦ...'Οσο για την ειρωνική χρήση της καθαρεύουσας με τις τολμηρές του ελληνικούρες,τις αλλεπάλληλες γενικές και τις άφθονες μετοχές(δίδων θάρρος εις ανδρών φερόντων στολών)φοβάμαι πως τίποτα δεν έχουν να ζηλέψουν οι σημερινοί νεοκαθαρευουσιάνοι καθόσον τον έχουν ξεπεράσει! Έτσι ο διαχρονικά
πάντα επίκαιρος Μπόστ, και για ακόμη έναν πρόσθετο λόγο,επειδή τότε που άρχισε να σχεδιάζει σκίτσα για την εφημερίδα Αυγή..... είχαμε κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου, όπως κατά σύμπτωση και σήμερα ισχύει το ίδιο ,κι όποιος θέλει, θα βρει κι άλλες αναλογίες της σημερινής εποχής, με το 1964!...
Υ/Γ:Αφιέρωμα στον αξέχαστο Μποστ!
Π Η Γ Η
Αναρτήθηκε από Χ.Σ.Ζησάκης
Grafeas Pezikou
http://thema-xronou.blogspot.com
Kavala/gr.30 Marti 2010